Wat kan jij als omstander doen als je je zorgen maakt over een kind?

Als je je zorgen maakt over de veiligheid in een gezin, kijk dan niet weg. Zet een eerste stap en vraag aan het kind waar je je zorgen over maakt hoe het met hem / haar gaat? Luister met je hart naar het antwoord. Bouw aan een vertrouwensrelatie zodat het kind zich gezien en gehoord voelt.

Ga in gesprek met de ouders, vertel wat jou opvalt in het gedrag. Herkennen zij jouw zorgen? Bedenk dan samen wat een goede aanpak zou kunnen zijn. Herkennen zij je zorgen niet dan is er misschien niets aan de hand.

Blijft je je zorgen maken, leg je zorgen / vragen neer bij iemand uit de omgeving van het kind, b.v. de leerkracht, vertrouwenspersoon op school of in de kerk, familieleden van het gezin.

Let hierbij op het volgende:

• Houd altijd open dat je zorgen ongegrond zijn, zo voorkom je dat je te snel conclusies trekt.
• Benoem zo objectief mogelijk wat je ziet / opvalt, b.v.: het kind krijgt thuis taken die niet bij de leeftijd passen, zoals zorgtaken voor jongere broertjes / zusjes, gezinsinkopen doen waarbij het zware boodschappen moet tillen. Of in gedrag: ongeremde boosheid met slaan, schoppen of bijten, seksueel getinte opmerkingen maken niet bij de leeftijd passend.
• Vraag of de ander het herkent en zich ook zorgen maakt.
• Overleg samen wat je kunt doen: in gesprek gaan met één van de ouders of het kind zelf. Dit is uiteraard ook afhankelijk van de leeftijd van het kind. Of, als dit niet lukt, overleg dan de situatie met deskundigen, b.v. Veilig Thuis.

Bedenk dit: In de regel zijn ouders er niet op uit slecht te zorgen voor hun kind. Het zijn vaak factoren in het leven van de ouders die ervoor zorgen dat het thuis niet veilig is. Ouders zijn er dus bij gebaat om begrip, goede hulp en ondersteuning bij de thuissituatie te krijgen. Is het gezin lid van een kerkelijke gemeente dan kan er wellicht vanuit de gemeente praktische zorg geboden worden.

Wat kan jij als omstander doen als je je zorgen maakt over een volwassene?

Ook bij vermoedens van misbruik van een volwassene kan je het beste eerst met de persoon waar je je zorgen over maakt in gesprek gaan. Stel open vragen en blijf weg van beschuldigingen of vermoedens. Luister met je hart naar de antwoorden en oordeel niet.

Blijf je je zorgen maken, handel dan net als in de situatie van zorgen rondom kinderen, namelijk: leg je zorgen / vragen neer bij iemand uit de omgeving van de volwassene zoals een vriend, familielid, wijkagent. Is de persoon lid van een kerkelijke gemeente waar een vertrouwenspersoon is aangesteld, dan kan je ook overleggen met de vertrouwenspersoon uit de gemeente.

Let hierbij op het volgende:

• Houd altijd open dat je zorgen ongegrond zijn, zo voorkom je dat je te snel conclusies trekt.
• Benoem zo objectief mogelijk wat je ziet / opvalt, b.v.: De persoon trekt zich terug uit het sociale leven. Bij partnermishandeling: het echtpaar maakt veel ruzie. De persoon heeft vaak verwondingen.
• Vraag of de ander het herkent en zich ook zorgen maakt.
• Overleg samen wat je kunt doen: in gesprek gaan met de persoon om wie je je zorgen maakt. Bij vermoedens van partnergeweld: in gesprek gaan met de persoon om wie je je zorgen maakt of met diens partner. De situatie in de gaten houden of hulp inschakelen.

Wil je meer weten over de rol van omstanders bij huiselijk geweld / misbruik? Kijk op de website: ikvermoedhuiselijkgeweld.nl/