Ik wil steunen

Wat kan jij doen?

Iemand vertelt je een verhaal over misbruik en grensoverschrijdend gedrag. Hoe reageer je op een goede manier?

1. Luister met je hart
Vaak is luisteren alleen genoeg. Geef vertrouwen aan de ander en laat je mening achterwege. Misschien komen er allerlei vragen bij je boven. Realiseer je dat je vragen bij de ander ongemakkelijke gevoelens kan oproepen. Of onbedoeld beschuldigend kunnen overkomen.

2. Steun je naaste 
Ieder mens heeft andere behoeften. Vraag ernaar: Wat kan ik voor je doen? Denk ook aan praktische hulp zoals boodschappen doen, maaltijd verzorgen. Soms is luisteren en vertrouwen geven, zeker in het begin, al voldoende. In de factsheet van het Centrum Seksueel Geweld vind je voorbeelden van helpende reacties.

3. Wees terughoudend 
Wil je troosten en bemoedigen, wees dan terughoudend met bijbelteksten en gebed. Het  misbruik kan ingebed zijn geweest met ‘vrome woorden’ en bijbelmisbruik. Er kan boosheid zijn richting God of kerk. Vraag waar de ander behoefte aan heeft.

4. Omgaan met emoties 
Slachtoffers van misbruik reageren verschillend op wat hen is overkomen: boos of juist heel verdrietig. Geef ruimte aan die emoties, ook al heb je er moeite mee hoe die geuit worden. Accepteer de ander daarin.

5. Aanraking 
Mensen die nare seksuele ervaringen hebben gehad, seksueel misbruikt zijn, kunnen langere tijd moeite hebben met aanraking. Een goed bedoelde arm om de schouder kan herinneringen oproepen aan het misbruik. Vraag of het oké is voordat je iemand aanraakt. Of laat het initiatief bij de ander.

6. Respecteer keuzes 
Slachtoffers van seksueel misbruik hebben tijd nodig om een besluit te nemen over wel of geen aangifte of melding doen of een klacht indienen, professionele hulp zoeken. Bied goede informatie en geef de persoon zelf de ruimte om de keuze te maken. Realiseer je daarbij dat het tempo van het slachtoffer vaak anders is dan het tempo van de omgeving.

7. Met anderen delen 
Een gouden regel is: de melder bepaalt wat er met zijn / haar verhaal gebeurt. Deel het verhaal dus niet zomaar met derden. Bespreek met de melder welke stappen er genomen kunnen worden en vraag toestemming als je het verhaal met iemand wilt delen.

8. Zoek steun voor jezelf 
Een verhaal over misbruik kan ook bij jouzelf gevoelens van boosheid en onmacht oproepen. Weest richting de melder terughoudend in het uiten van die gevoelens. Zoek iemand anders die jou hierin kan steunen. Vertel aan de melder wel dat je hulp voor jezelf zoekt.

Tips voor kerkleiders

Naast de bovenstaande acht tips voor omstanders hebben kerkleiders een aantal extra taken.

Doe recht aan alle betrokkenen 
Bent u als pastor of kerkleider betrokken bij een situatie waarbij sprake is van misbruik of grensoverschrijdend gedrag? Dan heeft u, naast uw taak om goed te luisteren, mogelijk ook een taak om te handelen. Immers er moet recht gedaan worden aan alle betrokkenen. Als het goed is heeft uw kerkgenootschap een protocol opgesteld hoe te handelen bij een melding van seksueel misbruik. Raadpleeg dit protocol en handel ernaar. Neem direct contact op met het meldpunt waar uw gemeente bij aangesloten is

Bied pastorale steun 
Wat is een goede basishouding bij een gesprek met iemand die seksueel misbruik heeft meegemaakt? In het boekje: Handvatten bij het pastorale gesprek over nare seksuele ervaringen vindt u handvatten voor een goed gesprek.

Bied pastorale steun aan àlle betrokkenen. Let er daarbij goed op dat zowel melder als beschuldigde een eigen pastorale contactpersoon krijgt.
Heeft misbruik plaatsgevonden in de gemeente, dan heeft ook de gemeente pastorale zorg nodig. Schakel hierbij een gemeentebegeleider in die het proces kan begeleiden. Neem contact op met het meldpunt waar uw gemeente bij aangesloten is. 

Hoe veilig is jouw kerk?

Met elkaar zijn we verantwoordelijk voor de veiligheid thuis, op het werk, in de sport en… in de kerk. Maak dus werk van veiligheid in de kerk. Dit hebben we beschikbaar voor kerken en gemeenten:

Stappenplan Veilige Kerk
In zes stappen op weg naar een veilige(re) kerk. Download hier gratis het Stappenplan.  

Elke stap wordt ondersteund door een heldere video instructie op ons You Tube kanaal.

Aan de slag met het Stappenplan 
Het Stappenplan toepassen in jouw gemeente een hele puzzel? Niet als je de training Blijvend in Beeld gevolgd hebt! 

Omstanderstraining
Vaak weten we niet goed hoe we moeten reageren als we met een ongewenste, ongemakkelijke situatie te maken krijgen. Veilige Kerk biedt een omstanderstraining aan waarin jij leert wat je kunt doen als je getuige bent van ongewenst gedrag tussen mensen.

Leiderschapstraining veilige kerk – Veilige kerk
Voor predikanten / voorgangers en kerkenraden/oudstenteams. Over integer leiderschap en  verantwoordelijkheden als ongewenst gedrag gemeld wordt. 

Voorlichtingsavond op maat 
Wij verzorgen in samenspraak met de kerken voorlichtingsmomenten. 

Zie het complete overzicht op onze website: Aanbod – Veilige kerk