Misbruik ontstaat in situaties van afhankelijkheid en verschil in (machts)positie. In de kerk of de gemeente leven we samen op basis van vertrouwen. Mensen in kwetsbare posities zijn vaak afhankelijk van de pastorale zorg of hulp die de pastor of predikant biedt. De pastor is de deskundige van wie je hulp verwacht en die met jou over God praat. Dat geeft hem of haar een rol van invloed en macht. Dit soort situaties zijn gevoelig voor misbruik. 

Manipulatie

Woorden uit de Bijbel kunnen troost en bemoediging bieden in pastorale situaties. Aan de andere kant geeft misbruik van Bijbelteksten kerkelijke functionaris instrumenten in handen om het misbruik goed te praten of het slachtoffer te manipuleren de seksuele toenadering te accepteren. 

Subtiel

Misbruik begint meestal subtiel: door woordgebruik, een manier van kijken, een toevallige aanraking, dubieuze app berichten. Een goed gesprek kan zomaar ontaarden in een persoonlijke intieme verhouding die een seksuele lading krijgt. De intensiteit en de frequentie van de gesprekken nemen toe en kunnen uitlopen op grensoverschrijdend gedrag en seksueel misbruik. 

Verantwoordelijk

De gevolgen voor het slachtoffer zijn groot. Waar iemand steun en begeleiding zocht, krijgt hij of zij door het misbruik er een probleem bij. De kerk hanteert dan ook de standaardregel: de kerkelijke functionaris is te allen tijde verantwoordelijk voor het zuiver houden van de relatie en het bewaken van de persoonlijke grenzen van de ander.